maandag 8 augustus 2016

Kan technologie de leerkracht vervangen?

Samenvatting:
Tijdens mijn zoektocht naar onderwijs technologische artikels stoten ik op een artikel van een Britse professor. Ze sprak in dit artikel over de belangrijkheid en de essentiële bijdragen van een leerkracht voor zijn leerlingen. Ze haalt argumenten aan die weergeven dat technologie de leerkracht nooit zal kunnen vervangen. Sociaal contact met mensen blijft een unieke vereiste tot de ontwikkeling van de mens. Zij is er van overtuigd dat onderwijs via sociale media en virtual learning nooit alles kan geven wat de leerlingen nodig hebben om zich volledig te kunnen ontwikkelen. Het aanmoedigen van leren via technologie is volgens haar niet de juiste weg. “Zij gelooft erin dat het lesgeven de kinderen levend en mens houd. Een leerkracht zet de leerling op de eerste plaats en probeert er elke dag voor te zorgen dat de leerling zijn noden worden bereikt. Ze leren de leerlingen niet enkel concepten en vaardigheden, ze inspireren de leerlingen om levenslang te leren, creatief te zijn en met hun vaardigheden iets te verwezenlijken. Dit doen ze door een zo goed mogelijke leeromgeving te creëren waarin de leerlingen het meest optimaal kunnen leren.” Dat is iets wat technologie nooit zou kunnen verwezenlijken.

Na het lezen van deze inspirerende woorden wou ik opzoek gaan naar de keerzijde van haar verhaal. Natuurlijk heeft zij deels gelijk, maar het is niet te ontkennen dat dezer dagen het onderwijs niet meer zonder de technologie van vandaag kan. Denk maar aan de communicatie tussen leerling en leerkracht en online cursussen etc. Ik botste dan ook op een artikel waarin men de meest populaire technologieën van vandaag bespreekt en wat er nog voor de deur staat voor in de toekomst. “Het gaat zelfs zo ver dat ze aanhalen dat in de toekomst kinderen zelfs niet meer naar school hoeven te gaan of dat de leerkracht kan vervangen worden door een robot.” Deze veronderstellingen zijn de vrees van de Britse professor. Het leek mij interessant om deze twee uiterste artikels te vergelijken.

Het artikel haalt een aantal technologische zaken aan, ik heb de grootste bedreigingen voor de leerkrachten eruit gehaald, zijnde:

Flipping classrooms
“Deze technologie zorgt ervoor dat kinderen niet meer naar school hoeven te gaan en dus alles met hun computer van thuis uit zouden kunnen doen. Dit concept geeft de leerlingen zelf de touwtjes in handen om de leerstof op te nemen. Leerlingen krijgen de mogelijkheid om hun eigen leertijd te kiezen, hun werklast te verdelen en hun eigen tijd effectiever in te delen om moeilijke leerstof te verwerken. Dit biedt hen de nodige vrijheid, die betere resultaten oplevert, hen meer verantwoordelijkheid geeft en meestal resulteert in meer interesse voor de uit te voeren taken.”

Robots in het onderwijs
Het andere extreme geval dat dit artikel aanhaalt is de aanwezigheid van robots in de klas. “Het zou de aandacht voor elke leerling gelijker kunnen maken, het zou ze nieuwe inzichten geven en hun beter kunnen begeleiden naar hun toekomstige carrière toe. Ze zouden onpartijdig zijn ten opzicht van hun klas wat voor een meer gelijke behandeling zou zorgen. Robots zijn nauwkeurig in hun kennis en van wegen het feit dat ze niet gevoelig zijn voor de gebreken die de mens gewoon is zouden ze de leerlingen beter kunnen helpen. Een robot zou de voortgang van studenten volgen, opnemen, analyseren en later kunnen gebruiken om de student te helpen om de opmerkingen van de robotleraar beter te begrijpen. Dit zou de mogelijkheid om te leren van eerdere fouten sterk verbeteren. Ook halen ze aan dat kinderen het leuker zouden vinden om van een robot les te krijgen. En dus meer gemotiveerd zouden zijn om te leren.”


Kritische reflectie:
In het artikel van Alvi en Gillies et al. werd er zelfregulerend leren bij leerlingen vergeleken met de sociale interactie met de leerkracht. Uit dit onderzoek blijkt dat deze zaken een sterk verband hebben. Er wordt geconcludeerd dat het vooral de omgeving is die van belang is waarin de leerlingen leren. Het is dus cruciaal dat de leerkracht een omgeving creëert waarin de leerlingen zich comfortabel en ontspannen voelen. Alleen dan is er ruimte voor een goede sociale interactie dat leidt tot zelfregulerend leren. Wat gelijk staat aan het constructief opnemen van kennis. (Alvi and Gillies, 2015)
Dit artikel versterkt duidelijk de argumenten van de Britse professor. Het bewijst dat de aanwezigheid van een menselijke leerkracht cruciaal is voor het effectief opnemen van kennis door de leerlingen. Alleen een leerkracht kan als een mens met gevoelens en inzicht in de gevoelens van zijn leerlingen een goede leeromgeving creëren voor zijn leerlingen. Een robot zie ik dit niet verwezenlijken.
Uit een ander artikel uit Klasse “Tablets op school: de beste app is de leraar” verteld men een verhaal over het invoeren van tablets op school. Het idee werd enthousiast ingevoerd maar de leerkrachten ontdekten snel dat de tablets niet volledig centraal konden staan in de lessen. Ze waren zeer nuttig om in de klas te gebruiken voor opzoekwerk of andere zaken maar voor sommige zaken waren ze gewoonweg niet handig voor de leerlingen. Dit laat zien dat technologie zeker een meerwaarde kan zijn in de klas maar dat er nog altijd een leerkracht aanwezig moet zijn om het gebruik van de technologie bij te sturen indien dit het leren negatief beïnvloed.

Als we gaan kijken naar het concept van flipping classrooms en dit gaan bekijken op vlak van sociale interactie en een goede leeromgeving, kunnen we met logisch nadenken besluiten dat het principe van naar school gaan en in een klas zitten met een leerkracht die fysiek aanwezig is toch een grote meerwaarde kan zijn voor het sociaal ontwikkelen van de leerlingen. Als leerlingen gewoon thuis blijven om achter hun computerscherm te zitten dan gaat hun sociaal vermogen hier hoogstwaarschijnlijk sterk op achteruit gaan, laat staan dat ze zelfs nog vrienden of vriendinnen gaan hebben waarmee ze kunnen kind zijn of sociaal mee in contact kunnen komen.
Ook vanuit het perspectief als student fysiek fitheid en gezondheid zie ik geen meerwaarde aan het thuiszitten om de lessen te volgen. Kinderen zitten momenteel al genoeg achter hun computerscherm als ze thuis zijn. Op school hebben ze de kans en zijn bijna verplicht om tijdens de speeltijd actief bezig te zijn. Ik denk dat flipping classroom eveneens een sterk negatief effect zal hebben op de fysieke fitheid en gezondheid van onze jeugd.

Referenties:

Why new technologies could never replace great teaching, Juni 2013, geraadpleegd op 4 Augustus, https://www.theguardian.com/teacher-network/teacher blog/2013/jun/20/technology-not-replace-teaching-learning

6 belangrijke onderwijs trends veroorzaakt door technologie, Juni 2016, geraadpleegd op 5 Augustus, http://blog.sbo.nl/onderwijs/6-belangrijke-onderwijs-trends-veroorzaakt-door-technologie/

Tablets op school: de beste app is de leraar, geen datum, geraadpleegd op 6 Augustus, https://www.klasse.be/archief/tablets-op-school-de-beste-app-is-de-leraar/

Wetenschappelijke bron:


ALVI, E. & GILLIES, R. M. 2015. Social interactions that support students' self-regulated learning: A case study of one teacher's experiences. International Journal of Educational Research, 72, 14-25.

2 opmerkingen:

  1. Beste Giele,

    Hartelijk dank dat je dit interessante artikel met ons hebt gedeeld en besproken. Je onderwerp is inderdaad brandend actueel. Ik vond enkele weken geleden een leuke tekst terug die ditzelfde vraagstuk bespreekt, weliswaar vanuit een ander perpsectief. Het is getiteld: "Can we teach computers how to teach?". De auteur is Prof. Eric Mazur van Harvard University. Hij doet reeds vele jaren onderzoek naar dit vraagstuk en komt tot enkele interessante bevindingen. Ook zijn opvatting is hierover genuanceerd, maar hij beklemtoont toch wel veel opportuniteiten. Mocht het je interesseren, je kan het artikel terugvinden op deze link: http://mazur.harvard.edu/sentFiles/Mazur_256459.pdf

    beste groeten,

    Vincent

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Giele,

    Ik vond dit heel interessant om te lezen en wat op de hoogte te zijn en te blijven van mogelijke ideeën voor de toekomst. Je kritische reflectie is ook heel duidelijk en interessant geschreven. Echter heb ik nog mijn eigen gedacht over dit onderwerp. Leerlingen van thuis uit laten leren, vind ik ook niet het beste plan. Niet enkel voor de fysieke en sociale vaardigheden, maar eerder opvoedkundig. Een jongvolwassene die thuis hele dag achter de computer moet zitten, hoe kan hij/zij zijn prioriteiten nog juist plaatsen? Als deze persoon dan op 18-jarige leeftijd een job zoekt, zal er volgens mij een probleem optreden in de houding van de leerling. School brengt een bepaalde discipline mee. Ik spreek dan voor iedereen denk ik als ik zeg dat we allemaal wel op een punt komen dat we ons eens boven een leerkracht probeerden plaatsen, maar achteraf wel beseften dat dit niet de juiste houding van een leerling is. Het respect voor medeleerlingen, medecollega's, bazen, leerkrachten etc. zal verloren gaan, terwijl dit net de basis is van het samenleven met andere personen. Bij respect begint de discipline en ondanks kinderen zullen zeggen van niet, heeft ieder kind nood aan discipline. Mijn mening wordt ondersteund door volgend artikel: https://www.klasse.be/archief/moeten-en-mogen-op-school/

    Wat denk jij?

    Met vriendelijke groeten,
    Joyce Timmermans

    BeantwoordenVerwijderen