vrijdag 1 april 2016

Klaar voor apps in de klas?

Nieuwe technologieën maken integraal deel uit van onze maatschappij. Van jong tot oud heeft nu iedereen een smartphone, computer, smartwatch, etc. Jongeren groeien ermee op en we kunnen niet meer zonder. 
Sinds een paar jaar proberen de nieuwe technologieën ook het onderwijs binnen te dringen: computers, tablets, telefoons, 3D printers… Sinds 2008 zijn tablets beschikbaar op de markt. Toen, helemaal niet bedoeld voor schoolse doeleinden, snel werden talrijke apps gecreëerd om te spelen et te leren. Alhoewel veel scholen nu over tablets beschikken, het gebruik ervan is niet altijd optimaal. In deze blog schets ik even de situatie en zal ik het hebben over het Edutab-project, en zal ik de pro’s en contra’s bespreken van het gebruik van apps in de klas alsook een paar tips en ideeën geven om tablets te gebruiken op school. Want dat hebben leerkrachten nodig!

In januari 2014 ging het EduTab project van start. Het onderzoek van iMinds duurde twee jaar en meer dan 3000 leerlingen, leraren, directieleden, ICT-coördinatoren, Vlaamse universiteiten, ouders en beleidsmakers werden hierbij betrokken, om te trachten inzichten te verwerven over digitale leermiddelen en meer bepaald tablets, want leerlingen moeten, volgens het leerplan, vaardigheden aanleren om met digitale technologieën om te gaan. Uit het onderzoek bleek dat 12% van de Vlaamse secundaire scholen in 2012 over tablets op school beschikten. In 2015 had 44% van de scholen er een tiental. Maar worden deze echt gebruikt? Slechts een vijfde van de leraren zegt ermee te werken hoewel 94% van de leraren ICT in de klas een meerwaarde vindt. Edutab formuleerde daarom adviezen (en vooral voorstellen om te struikelblokken te overkomen) voor een betere tablet-integratie in het onderwijs.

Ten eerste, is de belangrijkste hindernis de infrastructuur en het budget: veel scholen overleven met een gebrekkige wifiverbinding die vaak niet toegankelijk is voor de leerlingen. De ICT-coördinatoren en directieleden hopen op meer ondersteuning vanuit de privésector. Bovendien, zijn er nog veel te weinig apps die in het Nederlands aangeboden worden.

Ten tweede, zouden aangepaste bijscholingen moeten worden aangeboden. Leraren die zich ongemakkelijk voelen bij het idee van ICT in de klas zullen ook minder snel zo’n nascholing volgen. Leraren moeten geholpen worden om hun angst, weerstand en stress betreffende ICT te overwinnen.

Ten derde, moeten tablets gebruikt worden afwisselend met klassikale momenten. Zo blijven de leerlingen het meest gemotiveerd. Maar de lesbeschrijvingen die we in elk papieren handboek terugvinden bestaan nog niet voor digitale leermiddelen. Wat veel leraren zouden kunnen helpen om de stap te zetten zonder te veel tijd te verliezen in de voorbereiding.

Ten slotte, bleek uit het onderzoek dat enkel 50% van de scholen over een ICT-beleid beschikt. Geen ICT-beleid of visie (want dit is niet verplicht), maar wel tablets. Een school moet alvorens o.a. tablets in de klas te gebruiken, duidelijke doelstellingen en doelen verwoorden.

Jullie begrijpen het, we zijn er lang nog niet. Maar waarom zouden we ze dan toch exploiteren?
Tablets geven een snelle en gemakkelijke toegankelijkheid tot informatie. Al moet je over een internetverbinding beschikken. Tablets (en ICT in het algemeen) motiveren de leerlingen en prikkelen hun nieuwsgierigheid. Je kan hiermee tijdens je les van werkvormen variëren. Met mate te gebruiken! Je kan ook gemakkelijk differentiëren door gebruik te maken van nieuwe technologieën en zo inspelen op de verschillende leerstijlen van je leerlingen. Je kan informatie delen, samenwerken, heel snel feedback geven, de antwoorden van de leerlingen projecteren. Een brainstorm kan anoniem in een paar minuutjes gebeuren. Je kan quizzen, brainstormen, mindmappen, apps gebruiken om video's te maken en de flipped classroom testen. De opties zijn eindeloos.

En in de praktijk? 
 Via deze website krijg je toegang tot applicaties die je in de klas kan gebruiken. https://eduapp.nl/voor-leraren
Je kan de Inspiratiegids ook eens doorbladeren: file:///C:/Users/Melissa/AppData/Local/Temp/Inspiratiegids_Tablets_in_het_secundair_onderwijs.pdf
Geboren met ICT skills? Creëer zelf een applicatie, met gratis software zoals AppsGeyser of AppInventor.


Bronnen

Leemans Leen, “Welkom in de digitale school”, Klasse, 25 juni 2015 https://www.klasse.be/3730/welkom-in-de-digitale-school/

Wouter Bulckaert, "Tablets op school? Zo pak je het aan!", Klasse, 5 juni 2015 https://www.klasse.be/1998/tablets-op-school-zo-pak-je-het-aan/

“Oudere leraren krijgen stress van tablets”, De Standaard online, 2 maart 2016, http://www.standaard.be/cnt/dmf20160301_02158844

Ellen Vanderhoven en Stephanie Van Hove, “EduTablet – Platte schermen, diepe inzichten”

Hagen von Hermanni, Karla Müller and Steffen Jauch, "EduTab facilitating ICT integration
through continuous support and Design Based Research", in: Journal of the European Teacher Education Network, 2015, Vol.10, 38-46

3 opmerkingen:

  1. Beste Melissa,

    Ik kan me heel goed vinden in uw mening over dit artikel.
    Toch zou ik graag nog een aantal kritische opmerkingen willen vermelden.
    Nu is het zo dat er de dag van vandaag al heel wat mogelijkheden beschikbaar zijn om technologieën te gebruiken in de klas. Tablets behoren tot deze categorie. Vele programma's zoals het maken van mindmaps, gebruik maken van prezi presentaties en nog vele andere voorbeelden kunnen zowel op computers als tablets worden gebruikt.

    Apps zijn specifiek gemaakt voor smartphone en tablets. Het voordeel is dat leerlingen direct op internet kunnen zonder zich te moeten verplaatsen van lokaal. Daarnaast bestaan er een aantal methodes die ook gebruikt kunnen worden via internet, zoals govote.at. Hierbij is het de bedoeling dat leerlingen a.d.h.v. een stembakje hun antwoord of mening delen. Dat werkt heel motiverend bij leerlingen. Ik denk wel dat het belangrijk is dat er genoeg afgewisseld moet worden, zoals een tekst lezen in het handboek, oefeningen maken in het werkschrift, oefeningen maken op de tablets...

    Bijscholingen zouden inderdaad ingevoerd moeten worden omtrent het niet goed kunnen omgaan met ICT maar het zal ook vooral belangrijk zijn dat leerkrachten elkaar stimuleren. Waarom worden door deze leerkrachten geen infosessies gegeven?

    Leerkrachten kunnen leren van elkaar, en zo denk ik dat er op elke school wel leerkrachten zijn die goed met ICT kunnen omgaan.

    Met vriendelijke groeten,
    Maxim

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Melissa,

    Je artikel schetst inderdaad de situatie waarin het onderwijs zich momenteel bevindt. De opkomst van de Ipads en smartphones is niet meer weg te denken, eveneens in het onderwijs. Omdat het zo’n grote plaats inneemt in onze maatschappij is het logische gevolg hiervan dat het eveneens in het onderwijs zijn intrede heeft gedaan. Het initiatief van Edutab lijkt me enorm boeiend aangezien leerkrachten wel ICT willen integreren in de lessen, maar het vaak niet kunnen door gebrek aan kennis hieromtrent. Daarom is het noodzakelijk dat scholen hier bijscholingen voor voorzien. ICT kan inderdaad eng klinken voor leerkrachten die hier niet mee opgegroeid zijn en die er niet volledig mee kunnen werken. Maar de bijscholingen zouden ervoor kunnen zorgen dat ze er zich over kunnen zetten. In mijn school bijvoorbeeld wist mijn mentor helemaal niet hoe een PowerPoint te gebruiken. Ze vond het erg fascinerend hoe ik met dit programma omging en wou heel graag weten hoe het te gebruiken. Daarom had ze mij gevraagd om haar hierin wat bij te scholen. Het inbrengen van ICT in de les heeft voordelen voor de leerlingen en kan differentiatie bevorderen. Eveneens sluit het aan aan de leefwereld van de jongeren waardoor het eveneens een motiverend effect kan hebben.

    Ik ben van mening dat de Ipads stilletjes aan de computers in het onderwijs gaan overnemen aangezien het minder plaats neemt, het gemakkelijk te transporteren is en het een zekere structuur aanbiedt. Door zijn kleiner gestalte heeft de leerkracht meer controle over wat ze doen en is het makkelijker te integreren in de les. Het is waar dat deze aankoop veel geld kost, maar dat is een computer ook.

    Mvg.,
    Julie Demol

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Als eerste wil ik zeggen dat Ik het een fijn blogbericht vond om te lezen!
    Wij leven inderdaad in de tijd dat technologie alles stilletjes aan aan het overnemen is. Hoewel ik een grote fan ben van de klassieke wijze (ik grijp liever naar pen en papier, dan naar mijn laptop), ben ik mijn ietwat negatieve vooroordelen over de iPads aan het inruilen voor een positieve mening.
    Het is een feit dat er nog heel wat werk aan de winkel is. Er moeten inderdaad bijscholingen gevolgd worden door de leerkrachten, maar ik ben er van overtuigd dat je hun hier voor warm kan maken. Als je de bijscholingen in groep geeft, zowel jonge als oudere leerkrachten uitnodigt en dit koppelt aan een fijn samenzijn, zullen ze hier zeker voor open staan! Iedereen moet mee vooruit, niemand blijkt graag alleen achterop.

    Er zijn gewoonweg heel veel voordelen verbonden aan het gebruik van een iPad. Het kan grote, zware cursussen vervangen, het motiveert leerlingen om op een speelse wijze bij te leren, het geeft een stem aan verlegen leerlingen, het laat je creatief en innovatief zijn als leerkracht,...

    Sinds kort heb ikzelf ook een iPad thuis. Ik ben bezweken onder de druk van mijn familieleden. Sindsdien vraag ik mij iedere keer opnieuw af wat ik voordien deed. Hoe ik alle cursussen en documenten gemakkelijk verzamelde en hoe ik alles altijd meesleurde naar de lessen. Het is tegen al mijn verwachtingen in mijn beste aankoop geweest van het voorbije jaar. Ik raad iedereen aan er eentje aan te schaffen bij de start van de universitaire studies.

    Ik ben mij echter ook bewust van de negatieve aspecten. Mensen raken makkelijk verslaafd, we kijken al genoeg uren per dag naar een scherm, de kostprijs voor de school,...

    Toch ben ik er van overtuigd dat de iPads op een dag een vaste waarde binnen het onderwijs zullen zijn. Al zullen sommige aspecten eerst moeten verbeteren.

    Mvg
    Jenka Mergaert

    BeantwoordenVerwijderen