Het concept gamification is niet nieuw in de onderwijswereld. Toch lijkt het onderwijs hier vrij wantrouwig tegenover te staan, om verschillende redenen. Zo is het bijvoorbeeld niet duidelijk (laat staan bewezen) of het nu effectief de leerresultaten of de studiemotivatie van leerlingen verhoogt, en dit geldt voor zowel basis- als secundair onderwijs (zoals Kevin in zijn blogbericht aanhaalde). De vraag is dan of het de moeite is om games toch enigszins in de lessen geschiedenis te verwerken, en zo ja op welke manier. Hoe kunnen computerspellen het leerproces van leerlingen bevorderen?
Iedereen herinnert zich vast nog de spelletjes uit de jaren 1990 die ons moesten leren rekenen of nieuwe woorden gebruiken. Bij deze spelletjes lag de focus echter vooral op herhaling en oefening, waardoor het plezier al niet lang bleef duren. Ondertussen zijn er al wat andere spellen ontwikkeld waar meer aandacht uitgaat naar het onderdompelen van de speler in een complexe wereld. Dit is ook de invalshoek die normaal gebruikt wordt, bij het ontwikkelen van videospellen. Commerciële games hebben jammer genoeg vaak te weinig inhoud om echt een meerwaarde te bieden aan de leerstof. Zo leer je niet veel over Wereldoorlog II als je een simpel schietspelletje speelt...
De games moeten dus complex genoeg zijn, maar ook niet te moeilijk en dus haalbaar, als men ze wilt gebruiken tijdens de les. Zo moeten zowel korte als lange termijndoelen goed geïntegreerd worden en moet het spel voor genoeg interactie zorgen, om de interesse van de jongere te kunnen behouden.
Een tweede belangrijke zorg voor geschiedenisdocenten: is er wel genoeg tijd hiervoor? Twee uurtjes per week vliegen altijd voorbij en zijn nooit genoeg om alle leerstof te behandelen.
Culturele instellingen lijken hier alvast gebruik van te maken, zoals het stadsarchief van Rotterdam, die een game ontwikkelde over het bombardement van de stad tijdens WOII: https://www.youtube.com/watch?v=vYtFMvVkmlc
Zelf, vind ik het idee om educatieve computerspelletjes te gebruiken voor geschiedenis, heel aantrekkelijk. Het zou inderdaad de interesse van jongeren beter en sneller kunnen aanwakkeren en hun probleemoplossend denken stimuleren, maar meer dan dat: het laat een grotere visualisering van geschiedenis toe. Waarom zouden we geen virtual reality kunnen gebruiken voor educatieve doeleinden? Stel je voor dat we Rome zouden kunnen bezoeken anno 53 voor Christus? Of wat als het mogelijk zou zijn zich in te leven in verschillende personages die aan het hof van Lodewijk XIV leefden? Natuurlijk mogen games de geschiedenisles niet inpalmen. Toch kan het perfect als opstap dienen, vooral wanneer wat abstractere begrippen als absolutisme moeten worden verwerkt.
Een (beperkt) gebruik van games houdt dus wel degelijk wat potentieel in zich, zowel voor de motivatie als voor het leerrendement van de leerling. Zolang het in een stevig referentiekader wordt geïntegreerd en er verbanden worden gelegd met andere leerstofonderdelen, kunnen leerlingen hier daadwerkelijk iets van leren!
Vroeger stond men ook heel fel tegen het gebruik van film in onderwijs. Nu is dit fenomeen redelijk goed ingeburgerd, dus waarom zou hetzelfde niet mogelijk zijn voor games? Bovendien hebben games meer potentieel, doordat de spelers zich helemaal kunnen inleven in een complexe realiteit, en vanuit een welbepaald perspectief naar het verleden kunnen kijken.
Bronnen:
http://www.jhsg.nl/het-verleden-verbeeld-historische-games-een-potentiele-groeimarkt-voor-historici/
http://www.geschiedenisenspel.be/geschiedenis_en_computerspellen.php
Hey Roxane,
BeantwoordenVerwijderenIk vind het idee van games om een raam naar het verleden te geven zelf ook heel interessant. Het kan een leuke manier zijn om in te spelen op de leefwereld van je studenten. Ik maak hier echter toch ook een aantal bemerkingen bij. Ik denk dat als zulke games er zouden komen het toch heel belangrijk is dat je als leerkracht geschiedenis dan voldoende kadering gaat voorzien. De games zullen waarschijnlijk niet helemaal waarheidsgetrouw kunnen zijn, dit is jammer genoeg een onmogelijkheid. Het is dus volgens mij ook belangrijk dat je dit dan op een klare en duidelijk manier gaat doorgeven aan je leerlingen. De games kunnen een beeld geven van, maar ze zullen nooit echt helemaal de historische realiteit representeren.
Ook vrees ik dat zulke games misschien eerder een verre toekomst droom zijn. Dit is dan misschien de pessimist in mij, maar ik bedenk me dat als er een historische game uitgebracht gaat worden, die qua kwaliteit en grafics kan tippen aan de games die vandaag de dag op de markt gebracht worden dit toch wel redelijk wat geld gaat kosten. En zulke games worden ook niet op 1, 2, 3 gemaakt. Jammer genoeg kunnen we ook niet zeggen dat de games die vandaag uitgebracht worden en die promoten een historisch component te bevatten - hierbij denk ik aan verschillende spelletjes uit de Assassin's Creed reeks - echt bruikbaar zijn tijdens de lessen. Aangezien deze games over het algemeen toch voor een goede 90% fictie zijn.
Jammer genoeg zie ik historische games nog niet als iets voor direct nu, maar als er ooit z'n game uitgebracht worden dan ken ik alvast één iemand die het zou kopen....Ikzelf!
Dag Roxane en Melissa,
BeantwoordenVerwijderenNet zoals jullie vind ik het idee om spelletjes in de les geschiedenis te gebruiken zeer interessant. Ik ben het eens met Melissa dat je als docent wel voldoende kadering moet geven en duidelijk moet uitleggen aan de leerlingen in hoeverre het spel realistisch en waarheidsgetrouw is. Dat hangt natuurlijk ook af van het soort spel. Het instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies (NIOD) in Nederland heeft bijvoorbeeld educatieve spellen ontworpen over de Tweede Wereldoorlog en persvrijheid. Ze gaan hierin in op het leven van personen die tijdens WO II leefden (verzetsstrijder, NSB’er). Hierdoor leren de leerlingen op een speelse manier waargebeurde verhalen en komt de geschiedenis van WO II dichterbij.
De vraag die Roxane stelt is of er wel genoeg tijd is om dergelijke spellen in de les te implementeren. Een spel kan gebruikt worden bij uitzondering, net zoals een museumbezoek, en kan dan, denk ik, wel ergens ingepland worden. Of het spel kan als huiswerk meegegeven worden. Tijdens de les voldoende kadering geven en de leerlingen thuis met het spel er dieper op in laten gaan. Een spel als huiswerk zal aantrekkelijker zijn dan opdrachten uit het cursusboek.
Als er geschikte educatieve spellen zijn die aansluiten bij de lesstof zou ik ze zeker willen gebruiken.
Groeten,
Marrit