dinsdag 8 maart 2016

Een vijfjarige op Facebook: Da’s sCool!

Inleiding


Op 18 februari vond de Tech Startup Day in Brussel plaats, waar heel wat startups hun kennis rond business modellen kwamen delen.  Eén van de sprekers op dit event was Katja Schipperheijn, oprichter en CEO van de Antwerpse startup The Learnscape. Zij heeft een “sociaal leerplatform” ontwikkeld, sCool, voor kinderen tussen vijf en twaalf jaar waar ze op een veilige manier kunnen chatten en informatie delen met klasgenoten. De functionaliteiten zijn gelijkaardig aan deze van Facebook, alleen is sCool een gesloten omgeving waarin de kinderen ook school-gerelateerde informatie kunnen terugvinden.

Katja Schipperheijn was reeds actief in het uitbouwen van digitale leerplatformen voor volwassenen en startte met de ontwikkeling van sCool nadat haar dochters vroegen of ze een Facebook account mochten hebben. Als social media expert die in meerdere universiteiten lezingen geeft en de gevaren van sociale netwerken kent als geen ander, zag ze dit niet zitten. Haar dochters die klaagden dat ze er niet meer bij zouden horen in de klas en niet ‘cool’ genoeg meer zouden zijn, daagden haar uit om een betere versie van Facebook te maken, wat de aanleiding was voor het ontstaan van sCool. Momenteel zijn er al zeven Vlaamse scholen aan het werk met sCool en de verwachtingen zijn rooskleurig: tegen september zouden zo’n 50.000 leerlingen met sCool werken.

Samenvatting


Ook Knack spreekt over dit nieuwe leerplatform als “een educatief verantwoorde kinderversie van Facebook”. De website van sCool beschrijft het nieuwe online leerplatform als volgt:
“sCool leert kinderen in het basisonderwijs digitale sociale verantwoordelijkheid vanaf een jonge leeftijd, door een online omgeving te voorzien, exclusief voor kinderen, dat actief begrip, veiligheid en een cultuur zonder pesten bevordert.”

Het platform biedt de mogelijkheid om leerlingen te leren werken met een sociaal netwerk op een veilige manier en een gelijkaardige ervaring te laten hebben als hun oudere broer of zus die zo vaak over Facebook praat. Naast de klassieke chatfuncties en mogelijkheden tot het delen van informatie, wordt er ook aandacht besteed aan de digitale vaardigheden van deze nieuwe generatie: via concrete tips over hoe je je paswoord dient te kiezen, welke informatie je publiek beschikbaar mag maken en andere valkuilen die het internet met zich meebrengt, probeert sCool in te zetten op de mediawijsheid van deze leerlingen.

Daarnaast wordt dit platform ook gebruikt om de leerprocessen van de leerlingen te ondersteunen en wordt het beschouwd als een “integratieplatform”: de tools en applicaties die de school al gebruikt kunnen immers ondergebracht worden in dit platform (denk bijvoorbeeld aan de integratie van een leerlingvolgsysteem of Bingel waar Eva Lafosse in haar blog Na Bingel voor het lager, nu ook Diddit voor het secundair naar verwees). Ook kan een leerkracht dit platform gebruiken om nieuwe onderwijsvormen uit te testen: games en video’s kunnen gemakkelijk worden toegevoegd en ook samenwerkend leren wordt mogelijk via dit platform en de applicaties die erin ondergebracht kunnen worden.

Reflectie


Algemeen

Het sociaal leerplatform sCool past perfect binnen de visie van de overheid over mediawijsheid. Margot Sleebus besprak de beleidsnota Mediawijs al in haar blog en beschreef daar ook de missie van de overheid rond mediawijsheid:
“De missie van het mediawijsheidsbeleid is alle burgers vandaag en morgen in staat stellen om zich bewust, kritisch en actief te kunnen bewegen in een steeds meer gemediatiseerde samenleving. Dit moet de positie van burgers in de maatschappij versterken en/of bijdragen aan hun persoonlijk welbevinden.” (Vlaamse Overheid, 2012)

sCool kan een bijdrage leveren om deze missie in de praktijk vorm te geven. Ook de overheid zou een rol kunnen opnemen om het gebruik ervan te stimuleren via de financiering van dit project (momenteel is de kostprijs €1,75 per maand per kind), gezien zij “het faciliteren van initiatieven inzake mediawijsheid” als één van haar kerntaken beschouwt.

De doelgroep van dit leerplatform omvat een generatie leerlingen die in de literatuur beschreven wordt als “digitale bewoners”, waarmee verwezen wordt naar “een generatie jongeren die geboren is na de digitale revolutie en zich geen leven zou kunnen voorstellen zonder de aanwezigheid van e-technologieën.”  Deze generatie maakt dagelijks gebruik van online tools om aan anderen kenbaar te maken hoe ze zich voelen, wat ze doen en waar ze zijn. (Taccle, 2009)

Echter, een valkuil voor deze generatie zijn de gevaren die het internet en zeker ook sociale media met zich meebrengen. Een tienjarige securityspecialst, Reuben Paul, die werd uitgenodigd op de Security Analyst Summit van Kaspersky, toonde de gevaren van het internet voor kinderen tijdens zijn betoog en bracht zijn verhaal kracht bij door het publiek te tonen hoe hij een malwareinfectie gemakkelijk kon creëren. Dit jonge genie wordt regelmatig uitgenodigd om keynotes te geven aan bedrijven, waarin hij de gevaren van het internet aankaart.

Eliot Tybebo besprak in zijn blog Beschermen of weerbaar maken al de gevaren van het internet en de plicht die wij als leerkracht hebben om onze leerlingen hierover te informeren. Hij verwijst naar een aantal links die ouders van kinderen kunnen raadplegen om hun kroost te beschermen. sCool wil kinderen niet uitsluiten van het gebruik van sociale media, maar wil hen in een beschermde omgeving aanleren om op een bewuste manier om te gaan met deze nieuwe communicatievormen.

Colette Van Ooteghem verwees in haar blog naar een onderzoek over de impact van sociale media op het leerproces van jongeren. Hoewel dit onderzoek zich niet toespitste op de meest gekende sociale netwerken zoals Facebook, werd in dit onderzoek vastgesteld dat “indien een leerplatform aangevuld wordt met sociale media, dit zal leiden tot meer collaboratieve leerprocessen en een ondersteunend en bevorderlijk resultaat zal hebben voor het succesvol oplossen van problemen en het succesvol leren van vreemde talen. Of sCool  gelijkaardige positieve resultaten zal genereren, die door te trekken zijn naar andere domeinen dan talen zal de toekomst moeten uitwijzen. Een onderzoek naar de effecten ervan op leerlingen zou in elk geval interessante inzichten kunnen geven.


Voordelen


Door leerlingen al van jongs af aan in contact te brengen met sociale media en het internet en deze toegang op een veilige manier te faciliteren, kunnen ze onder begeleiding bewust leren omgaan met de informatie die ze op het internet delen en verspreiden.

- Dit sociaal leerplatform kan belangrijke informatie rond veiligheid op het internet bundelen en op een toegankelijke manier ter beschikking stellen van de leerlingen en hun ouders.

- Door in te zetten op projecten als “kind van de week”, waarbij telkens één leerling van de klas verantwoordelijk wordt gesteld om het online platform gedurende een week te monitoren en een blog te schrijven over de activiteiten van de afgelopen week, leren kinderen waakzaam zijn voor wat kan en wat niet kan op sociale media.

- Het is een gesloten omgeving, die gemonitord kan worden door de leerkracht, waardoor ook cyberpesten kan worden tegen gehouden. Bovendien blijft de data op het platform van de school.

- Dankzij dit platform hebben de leerlingen één locatie waar alle andere tools en applicaties aan gekoppeld zijn.

- Leerlingen hebben het gevoel dat ze mee zijn met de laatste trends.

Nadelen

Niet alle leerkrachten zijn vertrouwd met sociale media  en ook zij kennen niet altijd de gevaren van het internet. Een opleiding op maat dringt zich aan.

- Het platform is niet echt goedkoop. Een bijkomende kost van € 1,75 per maand per kind kan voor sommige gezinnen niet haalbaar zijn.


Besluit


Sociale media is alomtegenwoordig en ook steeds meer kinderen willen er gebruik van maken. Ik ben van mening dat kinderen in een bos horen te spelen in plaats van achter hun pc te gamen of chatten en vind het verschrikkelijk dat de huidige generaties meer ervaringen opdoen via hun smartphone dan te leven in het hier en nu. Het lijkt belangrijker om buitenstaanders op de hoogte te brengen van wat je doet met wie en wanneer dan er werkelijk van te genieten. Desondanks kan ik er niet onderuit dat dit de realiteit van vandaag is en dien ik als toekomstige leerkracht ook de gevaren van het gebruik van sociale media en het internet te erkennen.

In een wereld waar een kind er enkel bij kan horen door actief te zijn op sociale media, lijkt sCool mij een goede oplossing om de digitale uitdagingen van dit tijdperk aan te gaan. Financiering door de overheid of een gratis alternatief zouden echter de toegankelijkheid voor alle leerlingen moeten verzekeren. Een sociaal leerplatform waar niet alle leerlingen toegang toe hebben, lijkt me immers  al veel minder ‘sociaal’. De integratiemogelijkheden met andere tools en applicaties zijn een positieve meerwaarde voor de leerkracht en kunnen de leerprocessen bevorderen. Ik hoop echter kinderen van vijf tot twaalf jaar toch eerder te motiveren met een filmpje als Look up en hen aan te sporen op zoek te gaan naar eigen levenservaringen weg van hun computer- of smartphonescherm.

Bronnen


Artikel:


sCool is Vlaamse Facebook voor kinderen. (2015, 19 juni). Knack – datanews.  Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://datanews.knack.be/ict/scool-is-vlaamse-facebook-voor-kinderen/article-normal-580109.html

Website en demofilmpjes van sCool:


sCool. (2016). Geraadpleegd op 8 maart 2016 van https://scooledu.org/

sCool in de media:


Antwerpse ontwikkelt educatieve kinderversie van Facebook. (2015, 7 mei). Gazet van Antwerpen. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://www.gva.be/cnt/dmf20150507_01668364/antwerpse-ontwikkelt-educatieve-kinderversie-van-facebook

sCool is 'veilige' Facebook. (2016, 2 maart). Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-berchem/scool-is-veilige-facebook-a2633429/

Reuben Paul, een genie wat cybersecurity betreft:


Fox7. 9 Year Old CEO warns of dangers of phone hacking, demonstrates how it’s done [Videobestand]. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van https://www.youtube.com/watch?v=nyQyIEQzdOc

Lessen van een tienjarige securityspecialist: "Leer kinderen omgaan met online valstrikken". (2016, 11 februari). Knack – datanews.  Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://datanews.knack.be/ict/nieuws/lessen-van-een-tienjarige-securityspecialist-leer-kinderen-omgaan-met-online-valstrikken/article-normal-663613.html

Paul, R. (2014). Why kids can be really good hackers. Reuben Paul's Closing Keynote - HOU.SEC.CON 5.0 [Videobestand]. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van https://www.youtube.com/watch?v=jtOlFbf6xQc

Overig:


Hughes, J. et al. (2009). Taccle. Teachers’ Aids on Creating Content for Learning Environments. Brussel.

Turk, G. (2014, 25 april). Look up [Videobestand]. Geraadleegd op 8 maart 2016 van https://www.youtube.com/watch?v=Z7dLU6fk9QY



2 opmerkingen:

  1. Dag Celine,

    Ik vind je blog zeer interessant. Het is vlot te lezen wat het zeer aangenaam maakt.

    Zelf ben ik ook van mening dat kinderen tussen de 5 en 12 jaar buiten horen te spelen in plaats van achter een scherm te zitten. Kinderen zouden zich op die leeftijd niet moeten bezighouden met sociale netwerken maar van hun kindermomenten moeten genieten. Helaas is de realiteit anders en moeten we er bewust van zijn dat ook jongere kinderen graag mee zijn met hun tijd en dat houdt ook in dat ze graag bezig zijn met sociale media. Het sCool sociaal leerplatform lijkt me een goed alternatief en voorproefje te zijn vooraleer de kinderen overstappen op Facebook en dergelijke. Aangezien het een gesloten leerplatform is, kan er geen misbruik gemaakt worden door externen. De leerkracht kan er ook op toezien dat alles correct verloopt, wat de kans op cyberpesten en dergelijke verminderd.
    Misschien is het beter om er een klasgebeuren van te maken in plaats van ze elk een account te geven. Zo wordt het financieel goedkoper voor de school en of de ouders. Want zoals je aangaf kan het voor sommige ouders financieel moeilijk zijn als ze elke maand 1.75 euro extra moeten betalen. Bij een klasgebeuren leren de kinderen ook samen te werken en kan er, zeker bij de oudere kinderen, gedebateerd worden over bepaalde onderwerpen.
    Uit je blog kan ik opmaken dat het vooral de taak van de leerkrachten is om de leerlingen bewust leren omgaan met sociale media. Toch vind ik het belangrijk dat de ouders er ook bij betrokken worden. Zo kunnen ze hun kinderen later helpen bij een goed beveiligd account op een ander sociaal platform en zijn ze betrokken bij het leven van hun kinderen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Laurence, Dag Celine
    Zie nu pas deze Blog waar ik zeer dankbaar voor ben.
    Ik nodig jullie graag om naar de video op onze nieuwe home page te kijken https://scooledu.org.
    Er is redelijk want nieuw bijgekomen om kinderen, leerkrachten én ouders te ondersteunen. Zo zijn er educatieve pakketten om met media aan de slag te gaan rond talenten en is er een dossier over inclusie en radicalisatie. Ook vind je info over de meeste apps en security instellingen in de support community. alles gratis :-)
    Katja

    BeantwoordenVerwijderen