Slimme technologie verandert Braziliaans onderwijslandschap

Uit dit artikel uit The Guardian (Rigby, 2016) maken we op dat onderwijstechnologie grote veranderingen teweegbrengt in het Braziliaanse onderwijslandschap. Het artikel stelt Geekie voor, software ontwikkeld in São Paulo die zijn intrede doet in Braziliaanse middelbare scholen.

Geekie wil jongeren voorbereiden op het toegangsexamen voor de universiteiten en doet dat door middel van de Geekie test. Op basis van de competenties van de leerling (bepaald aan de hand van de Item Response Theory, zie infra), biedt Geekie Labs vervolgens kwaliteitsvolle lessen, oefeningen en tests op maat aan (vergelijkbaar met de Kahn Academy). De software werkt op pc, tablets en smartphones.

Opvallend is het financieringssysteem: voor elke licentie, betaald door rijke ouders die hun kinderen naar dure privéscholen sturen, gaat er één gratis licentie naar een armere, publieke school. Zo kunnen ook de kinderen in de sloppenwijken genieten van toponderwijs op hun maat. In de bezochte school in Rocinha, Rio’s grootste favela, werkt men erg veel met deze software en treden de leraren op als mentoren (Rigby, 2016).

Kritische bespreking

De voordelen lijken enorm: de (anders weinig gemotiveerde) armere leerlingen worden actieve studenten, hun resultaten gaan erop vooruit. Het bevordert kansengelijkheid en meer gelijke toegang tot voortgezet onderwijs.

Geekie is bovedien ook zeer slimme technologie. Op basis van toegangsexamens van de vorige jaren, bepaalt de software (met behulp van de Item Response Theory) wat je slaagkansen zijn en welk studieprogramma je nodig hebt om je doel te bereiken. De Item Response Theory wil immers een “getal [toekennen] aan een persoon op zodanige manier dat de grootte van het getal ook de mate van zijn vaardigheid uitdrukt” (Verhelst, 1993). Daarna kan een aangepast studieprogramma voorgesteld worden en biedt Geekie Labs lessen op maat aan.

Volgens de geïnterviewde leerlingen  biedt het de mogelijkheid om op eigen tempo te leren, op de manier die zij verkiezen (visueel, auditief, …) en aangepast aan de capaciteiten en beperkingen (ritme, leerstoornis, voorkennis, …) van iedere leerling – of dat is althans de bedoeling. De software kan zelfs bepalen welk moment van de dag het meest geschikt is om een bepaald onderwerp te leren! (Rigby, 2016)

Dagelijks ‘leert’ de software ook zelf uit de input van de individuele leerling, maar ook op grotere schaal, om zich steeds weer heruit te vinden. Geekie is dan ook een voorbeeld van intelligent tutoring systems, “[that] differ from other computer-aided instruction, in that they are able to interpret complex student responses and they learn as they operate. This means these systems do not merely check whether an answer is right or wrong, but identify where in that response the student has gone wrong.”  (Sakowski & Tóvolli, 2015) Hiervoor zijn natuurlijk grote hoeveelheden data nodig.

In onderstaand filmpje legt de bezieler, Claudio Sassaki, dit uit in het Portugees, maar gelukkig ook met Engelse ondertitels.

Onderwijs was lang een knelpunt in Brazilië, dat met grote socio-economische ongelijkheden kampt. Geekie lijkt de weg te openen naar meer gelijke kansen, wat de vooruitgang van het land alleen maar ten goede kan komen. Het opmerkelijke financieringssysteem kan ook worden opgevat als herverdeling van de rijkdom en ook volwassenen zonder diploma secundair onderwijs kunnen bijleren. Geekie zou nu zo’n vijf miljoen leerlingen bereiken (Rundle, 2015).

Hierbij moeten natuurlijk ook enkele kanttekeningen geplaatst worden. Het gaat niet om Free Licence Open Source Software: er moet wel een licentie gekocht worden - zij het niet door alle gebruikers. De balans tussen altruïsme en commercieel belang is me niet volledig duidelijk als ik het artikel erop nasla. Publiciteit via de Braziliaanse mediareus Globo heeft bijgedragen aan het succes van Geekie. Naast de software is natuurlijk ook de nodige hardware-infrastructuur nodig. In de voorbeeldschool in Rocinha, worden de laptops (van HP) ter beschikking gesteld via een sponsorprogramma vanuit grote bedrijven (Rigby, 2016). Ook bij het competitieve systeem en bijhorende ‘targets’ stel ik mij vragen. Leidt men hier kritische burgers op, of vooral efficiënte werknemers? Op niveau van de deelstaten springt de overheid wel bij, maar het lijkt me vooral een commerciële bedoening.

Rigby (2016) haalt zelf als enkele knelpuntjes aan in verband met de technologie zelf: de aanpak (voornamelijk multiple choice-vragen), is mogelijk niet geschikt voor alle lesonderwerpen. Ook de privacy staat ter discussie: er worden grote sets data verzameld, maar wat gebeurt ermee? En net zoals hier, hebben leraren niet altijd een degelijke opleiding gekregen om met deze technologieën te werken. 

De focus ligt op individueel leren, want Brazilië is zo divers dat standaardisering uit den boze is, volgens Sassaki (Rundle, 2015). Men vermeldt echter nergens de sociale component van het leerproces en dit mis ik wel in dit project.

Geekie is een zeer mooi voorbeeld van slimme, adaptieve onderwijstechnologie die heel wat mogelijkheden biedt inzake differentiatie en leren op maat. Maar ik ben er niet van overtuigd dat het "product" Geekie alleen de Braziliaanse onderwijscrisis kan rechttrekken, noch dat het de beste oplossing is.

Bibliografie

Orgineel artikel:

Rigby, C. (2016). How software that learns as it teaches is upgrading Brazilian education. Geconsulteerd op 31/03/2016 via http://www.theguardian.com/technology/2016/jan/10/geekie-educational-software-brazil-machine-learning 

Geconsulteerde bronnen:

-Geekie (2013). Geekie, IBM Smartcamp. Geconsulteerd op 31/03/2016 via https://www.youtube.com/watch?v=sYFXchx8Ve0

-Rundle, M. (2015). How Geekie's adaptive education shattered 'centuries' of pain in Brazil. Geconsulteerd op 31/03/2016 via http://www.wired.co.uk/news/archive/2015-10/16/claudio-sassaki-wired-2015

-Sakowski, P. A. Morita & Tóvolli, M.H. (2015) Complex approaches for Education in Brazil. In Furtado, B. Alves, Sakowski, P.A. Morita, Tóvolli, M.H. (Eds).  Modelling complex systems for public policies. Institute for Applied Economic Research, Brasilia,

-Verhelst, N.D. (1993). Itemresponstheorie. Geconsulteerd op 31/03/2016 via http://doc.utwente.nl/96499/1/Psychometrie4.pdf