woensdag 21 december 2011

Het digitale schoolbord een meerwaarde?

1. Inleiding

Steeds meer scholen en leerkrachten in Nederland doen ervaring op met digitale schoolborden.De borden geven zoveel extra mogelijkheden voor zowel kennisoverdracht als kennisconstructie, dat onderwijswinst niet kan uitblijven. Onderzoek naar digitale schoolborden is nog in de beginfase. Er is relatief weinig onderzoek dat daadwerkelijk bewijst dat bij het gebruik ervan dit de onderwijskwaliteit zal vergroten. De onderzoekresultaten zijn wel veelbelovend, maar het ziet er naar uit dat de vaardigheden van de leraar en de ruime ervaring in het gebruik van het digibord een cruciale rol spelen voor de bepaling van de leerwinst.

2. Digiborden
De huidige digitale schoolborden bestaan uit een groot kunststof scherm en zijn het beste te bedienen door het scherm aan te raken. Het combineert de voordelen van een traditioneel krijtbord en die van een computer.
*De informatie op een digitaal schoolbord kun je makkelijk printen, opslaan en delen met anderen (Greiffenhagen, 2000).

*Op een digibord kun je net als op een computer digitaal leermateriaal aanbieden.

*Ten opzichte van een computerscherm heeft een digibord het voordeel dat het veel groter is, waardoor meer leerlingen het scherm goed kunnen zien (Levy, 2002). Het bord leent zich beter voor klassikaal onderwijs dan een computer, omdat de leraar de leerlingen kan aankijken en goed zicht blijft houden op de klas (Smith, 2001). Maar het bord stelt leerlingen ook in staat om er samen voor te staan en aan te werken, terwijl hun klasgenoten of leraar goed mee kunnen kijken. Deze technische mogelijkheden kunnen grote impact hebben op het onderwijs, variërend van het geven van levendiger presentaties, tot sterker leerlinggestuurd en interactief onderwijs

3. Kennis en vaardigheden goed gebruik

Het digibord kan het onderwijs alleen maar positief veranderen als de leraar openstaat voor het gebruik van ICT, de eigen didactische opvattingen kan handhaven, goed geschoold wordt en weer over welke kennis en vaardigheden hij moet beschikken om de meerwaarde uit het digibord te halen.
Niet enkel de technische kennis is een voorwaarde voor goed gebruik van het digibord. Een leraar moet ook beschikken over goede inhoudelijke en didactische kennis. Hij moet kennis hebben van de aan te leren stof en weten welke didactiek en techniek hij het beste kan inzetten om deze aan leerlingen aan te leren.

4. Voordelen

A) Levendigere presentaties
Veel leraren gebruiken het digibord als projectiebord voor het projecteren van presentaties, animaties, video of software. De software is zo ontwikkeld dat leraren zelf interactief leermaterieel kunnen maken. Ook heeft de leraar een enorme collectie multimediabronnen waardoor van eenzelfde concept snel en gemakkelijk andere voorbeelden kunnen worden gegeven. De lesstof kan op verschillende manieren worden aangeboden en voorziet op deze manier in de verschillende onderwijsbehoeftes van leerlingen (Glover & Miller, 2001)
B) Meer interactie
Het kan de interactie tussen leraar en leerlingen alsook tussen leerlingen onderling structureel veranderen. Het bord op deze manier inzetten past dan ook goed bij leraren die werken vanuit het principe van kennisconstructie.
C) Met stemkastjes het leren zichtbaar maken
Interactieve spellen, bijvoorbeeld met stemkastjes verbeteren het leerproces. Leerlingen vinden spellen leuk en ze leren er snel mee. Interactieve spellen dagen hen uit om ideeën uit te wisselen, waardoor onderlinge discussies makkelijker op gang komen (wall e.a., 2005).
D) Meer samenwerkend leren
Zoals aangegeven kan het digibord de interactie tussen leerlingen onderling en de leraar veranderen. Doordat de interactie tussen de leerlingen toeneemt, neemt ook het samenwerkend leren toe (Levy, 2002). Samenwerken leren versterkt het leereffect, omdat leerlingen hun gedachtegang bewust maken, door deze aan andere uit te leggen en naar de argumenten van andere te luisteren.
Samenwerken op een digitaal schoolbord is een hele krachtige werkvorm. Als twee tot vier leerlingen samenwerken rond een digibord is het in de eerste plaats de grootte van het bord, die positief werkt. Iedereen kan goed zien waar het over gaat. Bovendien zijn de zaken op her bord ‘tastbaar’. Ze zijn door alle deelnemers eenvoudig te verplaatsen en aan te passen.
E) Gemotiveerde leerlingen
De veranderingen in het lesgeven en de leeromgeving veroorzaakt door het digibord, zorgen voor een grotere motivatie bij de leerlingen ten opzichte van lessen met het krijtbord (kennewell e.a., 2008)

5. Effecten op leerresultaten

Goed gebruik van het digibord en een daardoor verhoogde motivatie bij de leerlingen kunnen positieve invloed hebben op de leerprestaties. Hier is nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Uit internationaal onderzoek vallen tot nu toe, vanwege de verschillende contexten en meetperioden, nog geen brede conclusies te trekken.

Voorbeeldfilmpje
http://www.youtube.com/watch?v=mV3Sqb-BqfE&feature=related

Bronnen
www.han.nl/onderzoek
www.kennis.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten