Dino’s in het onderwijs

Jessica De Ras – SLO Nederlands

Samenvatting

In het artikel Tablets in de klas, of beter niet, geeft Westera (2013)zijn menig over de hype omtrent tablets in het onderwijs. Hij stelt dat het onderwijs halsstarrig vasthoudt aan hetgeen het kent en revoluties slechts geleidelijk aan toelaat. Zo brengt hij het voorbeeld van het gebruik van computers, tv en zelfs de balpen ter sprake. Dit vindt zijn basis in het feit dat de innovatie moet passen in het (oude) schoolmodel. Volgens Westera (2013, p.25) zijn de tablet en andere technologische vernuftigheden “cognitieve prothesen, uitbreidingen van onszelf, die onze vermogens en onze cultuur versterken”. Hierdoor kan de jeugd tegenwoordig niet meer zonder. Als we onderwijs op maat willen aanbieden moeten we een opening vinden in het schoolmodel om tablets te introduceren.

Reflectie

Op zijn drie jaar verraste onze zoon ons door zijn kunde met een tablet tentoon te stellen. Spelletjes spelen op de ipad bleek kinderspel. Echter toen ik mijn technologisch vernuft uit mijn jeugd bovenhaalde, jawel een game boy (zonder kleurenscherm!), wou hij dit direct uitproberen. Meteen kronkelde de kleine vingertjes over het scherm en was er teleurstelling te lezen op zijn gezicht toen het mannetje niet bewoog. Een kind van de 21^ste eeuw… Technologie wekt enorme nieuwsgierigheid op bij de jeugd. Daarom zou het mogelijks interessant zijn om tablets te introduceren in het onderwijs. De nieuwsgierigheid die de kinderen aan de dag leggen voor technologie kan zich vertalen naar het onderwijs. Aan de Limburgse hogeschool PXL blijkt proefproject Tabilo alvast een succes. De leerlingen stellen dat ze beter opletten in de klas door het gebruik van tablets en beweren dat de leerstof beter wordt geïntegreerd (“Gebruik van tablets in secundair onderwijs kent bijval”, 2013). Voor leerkrachten gaf het gebruik van de tablet kans om diepgang en activerende werkvormen te incorporeren in hun les (Steeneken, 2013). Mevrouw Van Uffelen stelt tevens in een Volt-discussie dat het ‘cool’ zou zijn voor de leerlingen om het gebruik van technologie te integreren in alle lessen. Echter stel ik me hierbij de vraag hoe lang dit voor de jongeren cool zal zijn en overslaat tot vanzelfsprekendheid. Het zal na verloop van tijd iets alledaags worden en leerlingen zullen zich dan wederom afzetten tegen leren (zoals vele leerlingen hun vooraf gingen). Het is niet enkel rozengeur en maneschijn. Het gebruik van een tablet geeft ook kans op afleiding, denk maar aan de ruime scala aan spelletjes en apps. Laten we nog eens terugkijken op het gedrag van onze zoon. Bij ieder oudercontact krijgen we te horen dat zijn fijne motoriek beter kan en hij hierop moet oefenen door te knutselen (knippen, plakken, tekenen en zo verder). Maar wie wilt nu nog knutselen als hij of zij zombies kan doden, schatten zoeken en races houden? De tablet wordt geïntroduceerd als iets ontspannend maar kan de ontwikkeling van een kind ook hinderen. We kunnen het vegen met de vinger slechts in geringe mate opvatten als fijne motoriek. Maar hebben we onze fijne motoriek om te schrijven wel nog nodig als de tablets helemaal geïntegreerd worden in het onderwijs? Wordt het dan niet interessanter om dactylo aan de kinderen te leren in plaats van schoon schrift? Het doet me haast huiveren dat de toekomstige jeugd het schrijfproces slechts matig onder de knie zou hebben.  Hiernaast moeten we terugblikken op onze schooltijd en die van sommige jongeren nu. Zeven verschillende lessen op een dag, pennenzakken met balpennen, pennen, kleurtjes, potloden en zo meer allemaal in één boekentas gesjouwd. En dan met de kin omhoog, wankele benen en kromme rug naar school. Het gebruik van de tablet zou hiervoor een oplossing kunnen zijn. Cursussen kunnen worden gedownload en invuloefeningen worden gemaakt op de tablet. Dag zware boekentas! Maar het meedragen van een tablet heeft ook zijn nadelen. Zo zullen er nu naast pennenzakken, portefeuilles en gsm’s ook tablets worden gestolen. Dag alle cursussen en notities. Een grote hap uit het budget van de ouders of school. Want laten we eerlijk zijn, goedkoop zijn tablets nog niet. Eerlijkheidshalve moet toegegeven worden dat cursussen en schoolboeken ook niet goedkoop zijn maar wel minder aantrekkelijk om te stelen.

Noem me een dino maar na het overwegen van voor –en nadelen van tablets in het onderwijs, houd ik dit technisch speeltje liever thuis. Maar de mogelijkheid tot een meteoor of vulkaanuitbarsting op onderwijstechnologisch vlak is niet uit te sluiten en niet te stoppen.

Referenties

Westera, W. (2013). Tablets in de klas, of beter van niet? Onderwijsinnovatie, september, 24-25. Geraadpleegd via www.ou.nl

Steeneken, A. (2013). Tablet Gebruik voor Activerende Leeractiviteiten: Een exploratieve case study binnen het Vlaams beroeps en technisch secundair onderwijs (masterproef). Universiteit Twent, Nederland.

(2012, 18 april). Volt-vraag: de tabletcomputer is ons onderwijs er wel bij gebaat? [filmbestand]. Eén. Geraadpleegd via www.een.be

(2013, 9 oktober). Gebruik van tablets in secundair onderwijs kent bijval. Gazet van Antwerpen. Geraadpleegd via www.gva.be