Ik heb een
artikel over e-boeken in de Vlaamse bibliotheken gelezen. Omdat die
artikel redelijk klein was, heb ik er nog algemene informatie oven
e-boeken toegevoegd die ik op een bijscholingsserver gevonden heb
(geen artikel dus en van 2012)
E-boeken
worden vaak „elektronische versie van een afgedrukt boek“
genoemd. Eigenlijk is een e-boek een langere publicatie van een
digitale tekst (of digitale beelden) die op computers of andere
elektronische apparaten gelezen kunnen worden. Maar ook producten
met andere multimediale elementen (video, muziek, enz.) die voor de
lectuur op e-boek-leesapparaten geproduceerd en gepubliceerd worden,
worden ondertussen e-boek genoemd. Al in begin 2012 steeg het
marktaandeel van elektronische boeken aanzienlijk en bij amazon
werden meer e-boeken voor het apparaat Kindle gekocht dan
(afgedrukte) zakboekjes. In Duitsland had op dit moment al een kwart
van de bevolking in een e-boek gelezen.
Vanaf deze
maand (april 2014) worden in de meeste Vlaamse openbare bibliotheken
ook e-boeken aangeboden. In oktober 2013 waren al 178 gemeenten en
steden van plan om mee te doen in dit project. Het gaat om een
proefproject waarbij in eerste instantie driehonderd boeken
beschikbaar worden gesteld. De bedoeling is om te achterhalen of
“dit aanbod het bibliotheekpubliek kan verleiden de stap te zetten
naar e-lezen” (minister van Cultuur Joke Schauvliege). Binnen de
bibliotheken kunnen mensen de werken gratis op computers, tablets of
het draadloze internet in de bibliotheek lezen. Thuis of onderweg
zijn de boeken via een gratis app leesbaar. Zoals met de uitgevers
afgesproken, moet per drie boeken 5 euro betaald worden. Elke titel
is dan gedurende 4 weken voor de lezer beschikbaar.
E-boeken hebben uiteraard vele
voordelen: 1) De meest kennelijke is dat je vele boeken gelijktijdig
en overal mee kan hebben en kan lezen. 2) Een ander voordeel is dat
je op alle readers de lettergrootte en het lettertype individueel kan
instellen. 3) Sommige readers kunnen ook boeken voorlezen, dat is
uiteraard handig als je moe bent of er niet voldoende licht in de
kamer is. 4) Bovendien zijn vele readers multifunctioneel, je kan er
muziek mee luisteren of foto's en grafieken bekijken. 5) Het is ook
mogelijk om multimediale inhoud of hyperlinks toe te voegen. 6) De
e-boeken zijn gemakkelijk te downloaden of te kopen wat slechts
enkele seconden duurt. De enige voorwaarde is een
internetverbinding. 7) Een ander voordeel is dat je e-boeken ook op
computers, tablet pc's of smartphones kan lezen. 8) En ten laatste
-wat zeker ook interessant is voor leerkrachten- kan je zoeken,
aanduiden en annoteren. Leerkrachten kunnen op die manier veel
papier besparen bij de lesvoorbereiding.
Reflectie
In het algemeen vind ik de e-boeken
niet slecht omdat je op die manier inderdaad minder boeken moet
meeslepen en iets te doen hebt als je bijvoorbeeld ergens lang moet
wachten. Op school biedt het zeker ook grote voordelen voor kinderen
alsook voor leerkrachten (minder kosten, minder gewicht te dragen,
bekijken van filmpjes, enz.). Ik heb ook enkele kennissen die een
Kindle hebben. Ze zijn allemaal heel tevreden. Een voordeel die op
de internetsite niet genoemd werd, maar die mijn kennissen wel
opsomden is dat een Kindle niet veel gewicht heeft. Een van mijn
kennissen heeft problemen met de ogen en zei dat het voor haar toch
heel aangenaam is op een Kindle te lezen.
Ik denk wel dat er ook enkele nadelen
zijn waarmee je rekening moet houden. Een nadeel is dat zo een
apparaat snel kapot zou kunnen gaan (als je het bijvoorbeeld steeds
in je handtas hebt, of wanneer het eens valt), omdat het toch
elektronisch en dus sensibel is. Natuurlijk is het ook duurder dan
naar de bibliotheek te gaan, waar je boeken voor een lagere prijs
krijgt (of zelfs voor niets). Misschien zullen de prijzen nog dalen
eenmaal de e-boeken zich geëtableerd hebben, maar het zal wel altijd
iets kosten omdat de uitgevers anders niet meer genoeg verdienen.
Een ander nadeel is dat de boeken na een bepaalde tijd van je
apparaten verdwijnen, voor sommige boeken is het misschien beter om
ze aan te kopen om ze op die manier altijd ter beschikking te hebben.
Bovendien kun je altijd problemen met je elktronische apparaten
hebben, en dan heb je eventueel geen toegang tot een boek op het
moment dat je dat nodig hebt. En ten laatste moet ik zeggen dat ik
eerder een voorstaander van boeken ben. Ik vind dat wij al zo vaak
met elektronische apparaten te maken hebben, en voor mij biedt een
boek toch meer ontspanning dan voor een elektronisch apparaat te
zitten. Maar waarschijnlijk zal ik ook ooit in de toekomst de stap
naar een dergelijk apparaat zetten omdat het gewoon handig en
tijdbesparend is en je toch met de tijd en de ontwikkelingen mee wilt gaan.
Anika Thommen (Duitstalig)
Bronnen:
Ik snap de argumenten die je aanvoert voor je eigen ontspannend leesplezier, maar houden ze steek in een klascontext? Is het niet ideaal dat zware boekentassen vervangen worden door Kindles (of een andere e-reader)?
BeantwoordenVerwijderenVele scholen rekenen nog steeds de huur van schoolboeken aan. Die boeken zijn zwaar, er kan in geschreven zijn, en ze zijn bovendien snel verouderd. Een e-reader kan al deze problemen in een klap oplossen. De boeken kunnen 'vernieuwd' worden vanop afstand, en niemand kan er nare prentjes in tekenen of bladzijden uitscheuren.
Misschien is het beste argument voor e-readers in de klas wel dat niemand een boek kan 'vergeten'. Niemand heeft een excuus, wat je als leerkracht een stuk steviger in je schoenen zet.
Een e-reader kan wel moeilijk gecombineerd worden met een tablet, en 'hand-outs' van de leerkracht kunnen moeilijker gecategoriseerd worden.
De voordelen van een e-reader lijken in een klascontext toch wel op te wegen tegen de nadelen, lijkt me...