In zijn blog op de website van de “Association
for Psychological Science”, een non-profit organisatie voor de ontwikkeling en
vertegenwoordiging van wetenschappelijke psychologie, blikt de Amerikaanse journalist
en schrijver Wayne Herbert vooruit naar het artikel van de psychologen Pam
Mueller (Princeton) en Daniel Oppenheimer (UCLA) in het wetenschappelijk
magazine “Psychological Science” van april 2014: “The pen is mightier than the
keyboard: Advantages of longhand over laptop note-taking”.
Mueller en Oppenheimer hebben onderzocht of het
gebruik van laptops bij het notitie nemen kan leiden tot een minder grondige cognitieve
verwerking, en een lagere kwaliteit van leren. Ze
hebben beide methoden, laptop en pen/papier, vergelijkend getest bij universiteitsstudenten.
Uit een eerste onderzoek blijkt dat de
studenten die tijdens een college noteren met pen/papier beter scoren op een test
vlak na de lezing, zowel op inhoudelijk vlak als op conceptueel vlak.
Een tweede onderzoek bevestigt deze resultaten
wanneer de test pas een week later plaatsvindt, wat erop wijst dat pen/papier
notities ook beter werken als strategie voor het opslaan van informatie.
De onderzoekers hebben tijdens deze
experimenten opgemerkt dat laptop gebruikende studenten geneigd zijn letterlijk
notitie te nemen van de inhoud van de colleges. Dit leidt tot een complete en
gedetailleerde weergave van de inhoud. Pen/papier notities zijn minder gedetailleerd,
maar bevatten reeds een verwerking van de leerstof door de student volgens haar/zijn
eigen woorden en referentiekader.
De studie van Mueller en Oppenheimer toont aan
dat ICT in het onderwijs op een goed doordachte manier moet worden
geïntroduceerd en gestimuleerd. Er heerst naar mijn mening momenteel een
wereldbeeld waarbij ICT als communicatie- en leermiddel de norm is, en de
klassieke middelen letterlijk “Old School” zijn. Scholen trachten zich te
positioneren naar ouders en leerlingen door massaal over te schakelen naar ICT
toestellen en applicaties. En door sociale druk worden jongeren hierin
meegezogen.
Tijdens de opkomst van het internet eind
vorige eeuw zagen we een gelijkaardig fenomeen in de sector van de distributie
van goederen naar verbruikers. Klassieke winkelformules waren ten dode
opgeschreven, alles zou op korte termijn verdeeld worden via internetwinkels.
Van “BRICK” naar “CLICK”! De gevolgen hiervan zijn ondertussen bekend. De
internet bubbel is uiteen gespat, en momenteel kennen we een gezonde mix van fysieke
en virtuele winkels die elk hun eigen zakenmodellen ontwikkelen in lijn met de aanwezige
marktvraag, het type product en de haalbare kostenstructuur.
Zo zie ik ook de ontwikkeling van ICT in het
onderwijs verlopen. ICT en pen/papier moeten en zullen blijven bestaan naast
mekaar, elk ter ondersteuning van specifieke leerprocessen en individuele leervoorkeuren.
Blijvend onderzoek is vereist naar de rol van ICT in vergelijking met de klassieke
leer- en communicatievormen, voor alle leeftijdsgroepen.
Tijdens een stage-les voor de eerste graad secundair
onderwijs verwoordde een leerling het als volgt: “Eigenlijk vind ik het veel
fijner een brief te krijgen van iemand dan een SMS of een email. Iemand heeft
daarvoor speciaal de tijd genomen de brief te schrijven en naar de post te brengen.
Ik houd alle brieven die ik krijg bij in een mooi doosje…”.
Referentielijst
Herbert, W.
(2014). Citing Websites. Retreived April 21 2014, from https://www.psychologicalscience.org/index.php/news/were-only-human/ink-on-paper-some-notes-on-note-taking.html
Mueller, P. A., Oppenheimer,
D. M. (2014). The pen
is mightier than the keyboard: Advantages of Longhand over Laptop Note Taking. Psychological Science, early on-line
publication April 23, 2014.
http://pss.sagepub.com/content/early/recent
http://pss.sagepub.com/content/early/recent
KU Leuven,
(2014). Citing Websites.
Retreived April 21 2014 from
Vorig jaar heb ik mij mezelf een testje gedaan. Ik had een nieuwe notebook en nam deze mee naar de les om notities te nemen. Ik wou bij mezelf nagaan of dat al dan niet handiger was dan pen en papier (ook om wat aan het milieu te denken). Wat heb ik ervaren: in vergelijking met de andere jaren, had ik veel meer tijd nodig om vakken in te studeren en te herhalen. Ik verwijs naar het artikel: "pen en papier is een beter strategie voor het opslaan van informatie". Ik kan mezelf alsdus hier in terug vinden in die zin dat ik veel beter dingen onthoud als ik zelf notities neem met pen op papier.
BeantwoordenVerwijderenWe moeten natuurlijk verder denken. Het grote "tablet-debat" over het al dan niet invoeren van de tablets in het onderwijs en dit ter vervanging van de oude schoolboeken ... Een dikke neen voor mij! Ik ben er van overtuigd dat het gebruik van tablets verschillende voordelen kunnen hebben; maar als er wordt gesproken over een totale vervanging van de schoolboeken; dat gaat bij mij te ver.
Dank je voor je opmerking Elizabet, ik ben het met je eens. Je hebt me gisteren nog tijdens de gastlezing zien nota's nemen met mindmaps en schema's. Ieder moet voor zich uitmaken wat best werkt. En de leerkrachten en begeleiders kunnen daarbij helpen door variatie in werkvormen te brengen, en leerlingen te laten uitproberen en reflecteren. En tablets zullen zeker nuttig zijn voor een aantal leerfuncties.
VerwijderenNaar aanleiding van je bericht vraag ik me af of er een verschil is tussen leren van papier of leren van een beeldscherm. In het eerste geval wordt het licht reflecterend in het tweede geval schijnt het licht in je ogen. Dit onderscheid kwam voor in een documentaire die ik jaren geleden zag. Ik vond “The Tube” uit 2001 van Peter Entell terug op het internet. De documentaire kan integraal en gratis bekeken worden op deze site http://www.regainyourbrain.org/regain_video/the_tube.html.
BeantwoordenVerwijderenJournalist Luc Mariot gaat op zoek naar de wat beeldschermen zo hypnotiserend maakt. Aanleiding: zijn verbazing over hoe zijn dochtertje naar de TV kijkt en hoe kwaad ze wordt wanneer ze niet meer mag kijken. Het leidt hem op 36’15’’ naar een onderzoek aan de universiteit van Toronto (herhaling van hetgeen al 25 jaar daarvoor werd gedaan). Twee groepen kijken naar dezelfde film, de ene groep kijkt naar het reflectieve licht, de andere groep naar het licht dat het scherm doorlaat (transmitted light). Het commentaar dat de eerste groep geeft op de film is reflectief, objectief en beschouwend. De tweede groep echter geeft subjectief commentaar, informatie over hoe ze zich voelden bij het kijken, beschouwingen over zichzelf. Zou dit onderscheid zich ook voordoen wanneer men het lezen van een papieren boek met het lezen van een e-boek gaat vergelijken?
Ik ben het met je eens dat de twee mogelijkheden naast elkaar kunnen worden ingezet. Blended Learning is voor mij een must.
Dank je voor je opmerking Danielle. Ik heb de film "Te Tube" bekeken, heel interesant. Wat me nog het meest bijblijft van de film, zijn de laatste 30 seconden waar de journalist een verhaaltje voorleest aan zijn dochter. Wat een verschil! Het meisje is mentaal actief, stelt vragen, beweegt haar ogen en gelaat, en geniet van de interactie. Helemaal anders dan wanneer ze voor de TV zit. Ik trek de vergelijking met klassikaal of virtueel lesgeven. Blended learning indeed!
VerwijderenIk ga zeker akkoord met de idee dat een combinatie van pen en papier en het gebruik van pc of tablet een must is. De bedenking die ik me maak bij deze discussie is dat veel leerlingen, hoewel ze met al die verschillende technologische snufjes (computer, smartphone, tablet) zijn opgegroeid, ze deze niet altijd goed kunnen hanteren. Ik heb in de praktijk gemerkt dat als leerlingen een opdracht moeten maken op de computer, ze heel vaak op banale problemen stuiten. Deze problemen gaan van zich niet kunnen aanmelden omdat ze hun paswoord vergeten zijn, niet weten hoe informatie op te moeten zoeken in een zoekmachine of niet weten welke toepassingen er allemaal bestaan in bijvoorbeeld Word. Ook het opslaan van een document en het correct doorsturen of opslaan op bijvoorbeeld een USB-stick is voor sommige leerlingen moeilijk. Zij gebruiken hun smartphone en computer namelijk niet of nauwelijks voor school, maar om spelletjes te spelen of om op Facebook te gaan.
BeantwoordenVerwijderenHet gebruik van computers in de klas is dus erg tijdrovend. De leerlingen een tablet geven in plaats van een hand- en werkboek zal het lesgebeuren zeker vertragen, dit omwille van eerder vermelde problemen. Het is dus van belang dat de leerlingen eerst goed leren omgaan met multimedia, voor ze pen en papier vervangen door een tablet.
Dank je voor je opmerking Julien. Ik ben het helemaal eens met je. Wim
Verwijderen