dinsdag 1 april 2014

Online Psychotherapie


Ruwaard, J. (2013). The efficacy and effectiveness of online CBT. Amsterdam: Department of Clinical Psychology, University of Amsterdam.

Deze scriptie is online te vinden op http://blog.jruwaard.nl/the-efficacy-and-effectiveness-of-online-cbt/ wanneer je doorklikt naar 'full text'.

Behalve deze studie naar de efficiëntie van online psychotherapie heb ik nog een aantal bijkomende bronnen gevonden :

Samenvatting :

Het onderzoek van Ruwaard wijst aan dat online psychotherapie evenwaardig is aan face-to-face consultaties. De grote voordelen van online hulpverlening zijn dat het laagdrempelig en efficiënt is en dat er geen geografische beperking is. Het onderzoek van Ruwaard beperkte zich tot een gestandaardiseerde cognitief-gedragsmatige behandeling. Dat is niet helemaal hetzelfde als een gesprek in de spreekkamer waarbij de therapeut geen lijstje met vragen afwerkt, maar wel zorgt dat er veiligheid komt en dat de relatie zich kan ontwikkelen.
Op de site van online-coach.be krijgt elke cliënt zijn pagina waarop hij met een toegangscode moet inloggen en waar er schriftelijk wordt uitgewisseld.
Het nieuwsartikel maakt gewag van het feit dat nogal wat personen deze manier kiezen omdat ze anders nooit de stop zouden durven zetten. Er is  meer anonimiteit en men laat zich achter het scherm vlugger gaan. Dat kan voor sommige mensen zeer positief zijn.
Anderzijds bespreken enkele psychologen dat zij met deze werkvorm gestopt zijn omdat het hun minder voldoening gaf. Dat kwam volgens hun omdat ze niet konden terugvallen op de lichaamstaal en omdat de relatie oppervlakkig bleef. Het is inderdaad zo dat men bij het werken via chat, bv. moet leren letten op andere tekenen van de emotionele staat van de cliënt, zoals het tikritme, pauzes, woordkeuze etc.
Kortom, online psychotherapie moet niet zomaar weggeblazen worden en kan voor sommige mensen de enige manier zijn om tot hulpverlening te komen. Het heeft zijn specifieke logistieke voordelen en is niet meer of minder efficiënt dan de gewone face-to-face vorm.

Reflectie :
Ik werk zelf al een aantal jaren regelmatig met cliënten via het internet. De meesten verkiezen om via Skype een videoconferentieconsult te hebben. Dat komt het dichtst bij een gewone afspraak. Alleen heb ik dan mensen in 'mijn spreekkamer' die meestal ver weg zitten : in het zuiden van Egypte waar de infrastructuur voor dergelijke hulpverlening minimaal of onbestaande is, laat staan dat de cliënt het geluk heeft om een therapeut te vinden die zijn taal spreekt. Zo heb ik onlangs een therapie afgesloten met een jonge Amerikaanse, die ten tijde van de Arabische revolutie in Cairo verbleef en met PTSD terugkeerde naar Washington. De therapie duurde ongeveer 2 jaar, begon in Cairo en eindigde in de VS. Door online werken moest ze niet van therapeute veranderen. Of ik werk met een Franse vrouw die in Noorwegen woont en via deze weg toch therapie in haar moedertaal kan doen.
Zelfs met email werken heeft voor mij ook voordelen. Ik behandelde een jonge Belgische vrouw, die als slachtoffer van zwaar sexueel geweld, zich alleen veilig voelde als ze een hoge mate van anonimiteit en afstand kon bewaren. Nochtans waren de uitgewisselde teksten allesbehalve vlak of koud.
Ik heb zelf dus positieve ervaringen met online therapie omdat ik de vorm aanpas aan de vraag van de  cliënt. Ze kunnen kiezen om me te zien of om 'verstopt' te blijven. En dat respecteren is een belangrijk onderdeel van de therapie.
Ik merk zelf geen verschil in efficiëntie tussen het werken in mijn virtuele of in mijn fysieke spreekkamer en ik haal er evenveel voldoening uit als met de cliënten die mij op mijn postadres komen opzoeken.

5 opmerkingen:

  1. Interessant onderwerp! Maar spijtig dat je geen onderwijs technologisch nieuws of artikel hebt gebruikt..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Als je onderwijs alleen met school in verband brengt, heb je gelijk. Persoonlijk vind ik dat een coachingbegeleiding en therapie ook leerprocessen zijn. Mensen komen om nieuwe vaardigheden en attitudes te ontwikkelen en hun denkprocessen bij te sturen.

      Verwijderen
  2. Toch een interessant artikel Muriel. Ik heb vroeger nog bij het CAW (Centrum Algemeen Welzijn) gewerkt, onze jeugddienst JAC (Jeugd Advies Centrum) was toen net begonnen met het begeleiden van jongeren via facebook (chat). Dit was een enorm succes. Als hulpverleners merkten we direct de voordelen van ICT-integratie bij hulpverlening. Vele cliënten zijn nog te verlegen of durven niet rechtstreeks om hulp vragen, een 'live' chat sessie is vaak een goed alternatief. ICT-integratie werkt wel degelijk enkele belemmeringen weg. (praktisch zoals plaats en tijd, maar ook mentaal). De drempel waar ze over moeten, komt lager te staan. Het JAC krijgt duidelijk meer hulpvragen van jongeren sinds ze met de chat begonnen zijn. Ze bereiken meer jongeren, wat uiteindelijk hun hoofddoel is.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Goede opmerking Sylvie! Het is inderdaad zo dat wanneer je met jongeren praat over hulpverlening of in gesprek gaan over een moeilijk thema, ze het liefst van al zo ver mogelijk weg lopen.
    Door de opkomst en het gebruik van multimedia wordt er de kans geboden om deze kloof minder groot te maken. Het gebruik van e-mail, chat is al enige tijd actueel in de hulpverlening, maar ook in het onderwijs zou men van deze mogelijkheid moeten gebruik maken.
    Jongeren zijn tegenwoordig ongelofelijk vertrouwd met technologie waardoor direct sociaal contact intimiderend kan overkomen. De opvoeders en leerlingenbegeleiders hopen steeds om zo dicht mogelijk bij hun leerlingen te staan. Maar de sociale drempel om rechtstreeks contact te zoeken bij problemen is voor leerlingen vaak te groot. Medeleerlingen merken op dat je bij hen bent langs geweest en dit wordt vaak als voer gebruikt voor pesten. Een handig alternatief is het gebruik van chat en e-mail (en andere online communicatiemiddelen), zowel voor de leerlingen als de begeleiders. Het is comfortabel voor de leerlingen en de begeleiders worden op de hoogte gehouden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Akkoord met Nikki en Sylvie! Als huidige psycholoog merk ik dat de eerste gesprekken super moeilijk verlopen door een te grote stap die de client moet zetten; de sterke defensieve houding die ze opstelling om zich te beschermen van alle kritiek die mogelijks zou voorkomen. Online therapie zou deze stap kunnen vergemakkelijken. De live chat van tele-onthaal 106 is hier een mooi voorbeeld van.

    BeantwoordenVerwijderen