‘Ik heb gewonnen!’, Zora wint de hartjes van kinderen met autisme

Samenvatting

Het programma 'Iedereen Beroemd' bracht een bezoek aan de klas van Sofie. Sofie geeft les in het bijzonder onderwijs aan een klasje van acht kinderen. Ze staat er echter niet alleen voor, maar krijgt hulp van Zora, een zorgrobot. Enkele van haar bijzondere leerlingen hebben autisme. Voor deze leerlingen is Zora een geschenk. Sofie legt het uit: “Ze heeft wel het voordeel dat ze geen emoties toont. Ook in haar stem hoor je geen emoties, waardoor het voor kinderen met autisme heel makkelijk wordt om opdrachten goed te begrijpen. Dat is haar sterke punt.” Kinderen met autisme krijgen via Zora de mogelijkheid om hun communicatievaardigheden te oefenen en te verbeteren. Sofie ziet er alvast de voordelen van in. Blad, steen, schaar of samen dansen op ‘Gangnam Style’ van PSY, ook de kinderen kunnen Zora heel erg smaken.

“Kinderen met autisme begrijpen robot Zora heel makkelijk” 25/03/2015 http://deredactie.be/permalink/1.2283427

Kritische reflectie

Eerder schreef Liesa Thibaut ook al een artikel over Zora, de humanoïde zorgrobot. Zoals we al in haar blogbericht konden lezen, werd Zora ontwikkeld door een Oostendse start-up QBMT. Zora werd in eerste instantie ontwikkeld om te helpen in de zorg voor ouderen. Zora staat voor: Zorg Ouderen Revalidatie en Animatie. Al snel zagen de bedenkers meerdere mogelijkheden om Zora in te zetten. Sinds 2014 werd Zora op verschillende plaatsen geïntroduceerd: 24 woonzorgcentra, drie ziekenhuizen en ook een school voor autistische kinderen. De bedenkers hadden dit grote succes niet verwacht, maar wel gehoopt.

De school, voor onder andere autistische kinderen, 'De Vloedlijn' is de eerste school die de kans krijgt om Zora vijf jaar te huisvesten. Dit pilootproject biedt de leerkrachten een extra hulp in de klas en biedt QBMT de mogelijkheid om Zora nog meer op punt te stellen.

Zora kwam er voor het eerst in school 'De vloedlijn'

Uit een wetenschappelijk onderzoek uit 2005 is gebleken dat humanoïde robots een hulp kunnen zijn voor autistische kinderen. Het zou hun sociale vaardigheden significant kunnen vergroten. De kinderen bleken de robot te gebruiken als een medium om contact te leggen met hun leerkrachten, ouders,... De robot kan het contact tussen het kind en zijn zorgende vergemakkelijken. (Robins, et. al., 2005) Uit later onderzoek uit 2009 is gebleken dat zulke robots zelfs sociale interactie kunnen stimuleren tussen het kind met autisme en een voor hem of haar onbekend persoon. (Robins, et. al., 2009) Verder onderzoek hiernaar blijft wel essentieel. De humanoïde robots en de bestaande projecten met autistische kinderen staan immers nog in hun kinderschoenen. 

Ik zie net als Liesa Thibaut verschillende voordelen in het gebruik van de humanoïde robots in het onderwijs aan kinderen met autisme. Allereerst omdat uit onderzoek blijkt dat dit bijdraagt tot de ontwikkeling van hun sociale vaardigheden. 

In tweede instantie omdat de robot in wezen emotieloos is, een communicatie-aspect waar vele autistische kinderen het moeilijk mee hebben in de echte wereld. 

Daarnaast kan het ook de werklast van mensen in het onderwijs en de zorgsector aanzienlijk verminderen. De robot zal evenwel nooit de leerkracht of de zorgende kunnen vervangen, al is het maar omdat de robot voorlopig (je weet maar nooit) geen emoties toont en het van belang is dat de kinderen ook nog contact leggen met personen die dit vermogen wel bezitten. De wereld waarin ze moeten functioneren bestaat immers uit mensen met emoties.

Ik stel me net als Liesa Thibaut ook vragen bij de kostprijs van de robot. Een leasingcontract voor zo'n robot kost op dit moment nog 265 euro per maand, een bedrag dat zeker de onderwijssector niet op tafel kan leggen. Een samenwerking met bedrijven is hierbij een mogelijke oplossing. Zij kunnen het peterschap kopen over een robot, waarna deze dan wordt ingezet in een school of zorgcentrum. Daarbij zijn nieuwe dingen vaak duur, maar zien we wel dat prijzen op termijn dalen. We mogen hier dus ook niet te pessimistisch in zijn.

Hoewel Zora nooit een mens zal kunnen vervangen, omdat het nodig blijft dat kinderen met echte mensen leren omgaan, zie ik wel vele voordelen in het gebruik van de robots. Zoals ik eerder al zei staan de robots en de projecten nog maar in hun kinderschoenen en zijn er dus nog vele pistes te exploreren opdat we het onderste uit deze technologie kunnen halen, op zorg- en educatief vlak.

Zora de zorgrobot genomineerd voor de Ice Bucket Challenge afgelopen zomer

Bronnen

Primair

• VRT, “Kinderen met autisme begrijpen robot Zora heel makkelijk” 25 maart 2015. Geraadpleegd op 29 maart 2015

Secundair

• Thibaut Liesa, ZORA: Robots, they're here! And they've come to educate you..., 29 maart 2015. Geraadpleegd op 29 maart 2015
•  Vln, Robot Zora helpt nu ook kinderen met autisme, 21 juni 2014, Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 29 maart 2015.
• vbr, 'Zora is uniek in de wereld', 29 december 2014, De Standaard. Geraadpleegd op 29 maart 2015
• Storme Ben, Zorgrobot Zora wordt nu ook ingezet in het onderwijs, 20 juni 2014, Focus/WTV. Geraadpleegd op 29 maart 2015
• QBMT, 'Het grote ZORAboek' Geraadpleegd op 29 maart 2015
• Robins B., Dautenhahn K., et. al. Robotic assistants in therapy and education of children with autism: can a small humanoid robot help encourage social interaction skills?, in: Universal Access in the Information Society, 2005, vol. 4, nr. 2, p. 105-120 
• Robins B., Dautenhahn K., et. al. From Isolation to Communication: A Case Study Evaluation of Robot Assisted Play for Children with Autism with a Minimally Expressive Humaniod Robot, in: Advances in Computer-Human Interactions, 2009, ACHI '09, p. 205 - 211