vrijdag 27 maart 2015

MinecraftEDU & SimCityEDU: gecheckt en goedgekeurd!

MinecraftEDU & SimCityEDU: gecheckt en goedgekeurd!

Koppelen de educatieve versies van games als Minecraft en SimCity het aangename aan het nuttige? Dat is wat de Amerikaanse leerkracht en freelancejournaliste Ann Elliott zich afvraagt in haar recensie MinecraftEDU & SimCityEDU: Blazing Trails for Interdisciplinary Learning (http://www.edudemic.com/minecraftedu-and-simcityedu-blazing-trails-for-interdisciplinary-learning), die ze eerder dit jaar op Edudemic publiceerde, een webzine over onderwijstechnologie.


© MinecraftEdu

Elliott legt uit dat de op onderwijs gerichte toepassing van beide games leerlingen aanmoedigt hun kennis en vaardigheden in te zetten bij het construeren van virtuele werelden. Volgens de auteur doen ze dat op vakoverschrijdende wijze, helemaal zoals het er ook in hun echte intellectuele en professionele leven, later, aan toe zal gaan.
Zoveel is zeker: Elliott is enthousiast. Als leerkracht Engels kan ze alleen maar toejuichen dat de lego-achtige blokkendoos die Minecraft is, inmiddels ook buiten – voor de hand liggende – vakken als computerwetenschappen, fysica en wiskunde haar nut bewijst. Sinds de educatieve toepassing in 2012 op de markt kwam, overtuigde ze 4500 scholen in een 40-tal landen. Van het berekenen van de omtrek van een oppervlakte tot de identificatie van fossielen uit de prehistorie: aan MinecraftEdu vallen massa's leerinhouden te koppelen. Zelf liet Elliott haar leerlingen het Globe Theatre in Londen reconstrueren tijdens haar lessen Engels.
En dan is er SimCityEDU, dat met name met zijn 'Pollution Challenge' hoge ogen gooit. Hoewel ook deze toepassing onmiskenbaar interdisciplinair is, blijft de inzetbaarheid beperkt tot STEM-vakken ('Science, Technology, Engineering, Mathematics'), aldus de auteur. De zes thema's waar SimCityEDU zich op toespitst, hebben allemaal betrekking op energie en leefmilieu.
Beschouwt Elliott dat laatste inderdaad als restrictief, en formuleert ze ook bedenkingen bij de geringe informatie die leerkrachten krijgen over de concrete leerinhoud, dan geeft ze hoe dan ook een pluim voor de puike visuele invulling van het spel.
Overigens krijgt ook MinecraftEdu een minpunt: tenzij leerkrachten echt de nadruk leggen op 'fun', dreigt het spel al snel te 'verscholen' – een onderwijsmiddel te worden, hoe hedendaags ook, als een ander.
Besluiten doet Elliott haar artikel met een reeks tips voor toepassingen. Programma's als MinecraftEDU en SimCityEDU zijn het perfecte middel voor interdisciplinair leren want ze bieden leerlingen gesimuleerde real-world onderwerpen aani, zo schrijft ze.


Persoonlijke reflectie


In een relatief ver verleden was ik ooit SimCity-verslaafd, nou ja, en amuseerde ik me eindeloos met het plannen, bouwen en uitbreiden van virtuele steden. Onwillekeurig creëerde ik voor mezelf leermomenten terwijl ik speelde. Want hoe doe je dat, als overheid een begroting uit het rood houden? Hoe blus je een brand? Waar bouw je woningen, welke verkeerssituaties vermijd je en welke moedig je aan? Waar plant je bomen, waar leg je dammen tegen overstromingen aan? Of hoe SimCity ook mijn inzicht in actief burgerschap aanzwengelde.
Best prettige herinneringen, jawel. Alleen: in de feiten was het spel natuurlijk een voortzetting met andere middelen van dingen die ik altijd al gedaan had. Met Legoblokken, Fisher Technics of PlayMobil spelen was in wezen niet anders, met vrienden en familie de reële wereld verkennen al evenmin.
Om maar te zeggen dat educatieve toepassingen van populaire computerspellen geen doel op zich zijn, maar tools om leerlingen op de werkelijkheid te betrekken – ook al gebeurt dat bij SimCityEDU en MinecraftEDUii, hoe paradoxaal ook, via het scheppen van virtuele omgevingen.
Toegegeven: een blik op het aanbod van dat laatste spel volstaat om een waaier aan leerinhouden te ontdekken. Een leerkracht die bezig is met klimaatverandering – op mijn school hielden we laatst een klimaatweek, had ik me maar in MinecraftEDU verdiept! – kan zijn leerlingen bijvoorbeeld een bedreigd stuk regenwoud laten redden.
Tijdens hun virtuele parcours krijgen ze te maken met issues als woestijnvorming, hongersnood, gezondheid, zeldzame diersoorten, landbouw, biodiversiteit enz. – stuk voor stuk functies die door de leerkracht zijn ingegeven en passen bij de taak. Leerlingen evolueren onder hun eigen identiteit door het spel heen, krijgen opdrachten te vervullen en moeten een bepaald resultaat halen.
Uiteraard is het ook hier de bedoeling dat leerlingen bij de les blijven: de leerkracht kan zichzelf onzichtbaar maken maar hun activiteiten op de voet volgen. Wie het al te bont maakt kan 'bevroren' worden in afwachting dat hij of zij het spel weer ernstig speelt. Leerlingen die in de jungle verloren lopen, kan de leerkracht opnieuw naar bekend terrein 'teleporteren'.
Nogmaals, ik geloof in het nut van edu-computerspellen bij wijze van alternatief voor klassiekere werkvormen. Elliott en andere leerkrachteniii zijn best enthousiast.
En toch. Ondanks mijn bereidheid om met MinecraftEDU en SimCityEDU aan de slag te gaan, blijf ik op mijn hoede voor wat de Franse filosoof Roberto Cassatiiv een “digitale kolonisering” noemt. Cassati's uitgangsgedachte is dat de school een rustige omgeving moet blijven, want dat alleen rust de aandacht voortbrengt die op haar beurt nodig is om te leren.
Clicken, op de knop drukken en digitaal geletterd raken: niets van dit alles wil ik mijn leerlingen onthouden. De voorwaarde is wél dat er geen ruimte ontstaat voor verstrooiing en afleiding – een risico dat ik vandaag al ontwaar bij online-opdrachten. Het volstaat dat een leerkracht een leerling de rug toekeert om een andere leerling te helpen of daar verschijnt nu eens een Facebookpagina, dan weer, jawel, Minecraft.
Is het risico dan niet reëel dat, ondanks de bewakingsfunctie van de leerkracht, leerlingen spelen en leren met elkaar verwarren en het leren als een vrijblijvend nevenaspect beschouwen? Of nog, en daar spreek ik als leerkracht talen, weegt een al te fetisjistisch gebruik van 'Minecraft-leren' niet op de ontwikkeling van communicatieve basisvaardigheden als lezen, schrijven, luisteren en spreken?
Om maar te zeggen dat ik a) MinecraftEDU en SimCityEDU zeker nader wil verkennen, b) ik dit met de nodige zin voor dosering zal doen om klassiekere educatieve methodes niet te zeer in het gedrang te brengen en c) ik aan een Minecraft- of SimCity-opdracht hoe dan ook andere, minder technologische volgopdrachten zou blijven verbinden opdat het virtuele het reële niet verdringt.


Referenties en voetnoten: 

iOnze vertaling.

Bibliografie

Casati, R. (2013), Contre le colonialisme numérique, Paris: Albin Michel.

Short, D. (2012), Teaching Scientific Concepts Using A Virtual World - Minecraft, in: teachingscience, Volume 58, Number 3, September 2012, Canberra: Asta.
http://www.academia.edu/1891072/Teaching_Scientific_Concepts_Using_a_Virtual_World_-_Minecraft

2 opmerkingen:

  1. Dag Lode,

    Leuk artikel (en - zoals altijd - een zeer aangename schrijfstijl om te lezen)! Ik had onlangs in mijn klassen een eigen Minecraft-ervaring, die me aanmoedigde om de educatieve mogelijkheden van dit spel eens te verkennen. Mijn eigen laptop had het begeven, dus zag ik me verplicht de (zeer grote en zware) game-laptop van mijn vriend mee te zeulen naar school om daarmee mijn PowerPoints te projecteren. Zijn bureaublad was toevallig een Minecraft-landschap. Mijn leerlingen hebben er zo veel enthousiaste opmerkingen over gemaakt ("Mevrouw, gaan we Minecraften? Bangelijk!") dat het me een bijzonder leuke tool lijkt om mee aan de slag te gaan.

    In je artikel ligt de nadruk op toepassingen binnen het veld van de wetenschappen (ruim gezien weliswaar, maar toch) en dat was ook meteen mijn eerste bedenking: voor chemie, fysica, aardrijkskunde, wiskunde, biologie,... lijken de applicaties me voor de hand liggend. Als leraar Nederlands/Engels wist ik echter niet meteen hoe ik deze game zou kunnen integreren in mijn lessen zonder dat het evolueert van middel naar doel (zoals je zelf al aanhaalde: het gebruik van bijvoorbeeld Minecraft mag niet het lesdoel overstijgen). Ik vond het dus zeer interessant om te lezen dat net een leerkrachte Engels fungeert als de voorvechter is van dit soort EDU's. Het voorbeeld dat je vermeldt rond het Globe Theatre lijkt me bovendien al meteen een schot in de roos. Een gelijkaardig voorbeeld: we maakten tijdens mijn eigen middelbareschooltijd een maquette van de Hades voor Latijn, ook dat zou intussen wel moderner en vooral leuker kunnen met Minecraft!

    Ikzelf heb jammer genoeg geen fond memories (en dus ook geen kennis) van Minecraft of SimCity, maar ben door jouw post toch meer geneigd om de mogelijkheden eens te exploreren. Mijn vriend zal alvast erg opgetogen zijn met mijn plotse interesse in zijn vrijetijdsbesteding. Dankjewel dus voor dit interessante overzicht en je realistische en (volgens mij althans) zeer correcte inschatting van de voor- en nadelen.

    Vriendelijke groet,
    Marie

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen